Soạn bài Sự tích Hồ Gươm – Chân trời sáng tạo 6

Văn bản Sự tích Hồ Gươm sẽ được giới thiệu đến các bạn học sinh trong sách Ngữ Văn lớp 6, thuộc sách Chân trời sáng tạo.

=>> Tải Bài Soạn Sự Tích Hồ Gươm Chuẩn

Hôm nay, Mobitool sẽ cung cấp bài Soạn văn 6: Sự tích Hồ Gươm, mời tham khảo nội dung chi tiết dưới đây.

VIdeo Hướng Dẫn

Soạn bài Sự tích Hồ Gươm

1. Chuẩn bị đọc

Em biết những gì về Hồ Gươm (Hà Nội)? Hãy chia sẻ với bạn cùng nhóm về thắng cảnh nào?

• Hồ Gươm nằm ở trung tâm thành phố Hà Nội. Trước đây, hồ có nhiều tên gọi như: Hồ Lục Thủy, Tả Vọng…
• Giữa hồ còn có Tháp Rùa cổ kính. Xung quanh hồ có các di tích nổi tiếng như: cầu Thê Húc, đền Ngọc Sơn, đài Nghiên, tháp Bút…

2. Trải nghiệm cùng văn bản

Câu 1. Hãy đoán xem Long Quân cho nghĩa quân Lam Sơn mượn gươm theo cách nào?

– Hoàn cảnh đất nước: giặc Minh xâm lược, coi nhân dân như cỏ rác, nghĩa quân Lam Sơn dưới sự chỉ huy của Lê Lợi đứng lên bảo vệ đất nước.

– Long Quân cho nghĩa quân Lam Sơn mượn gươm thần nhưng bằng cách trải qua thử thách để tìm được thanh gươm quý.

Câu 2. Theo em, khi nghe Rùa Vàng đòi gươm, nhà vua đã “hiểu ra” điều gì?

Khi nghe Rùa Vàng đòi gươm, nhà vua đã “hiểu ra” cuộc chiến đấu đã kết thúc, đất nước đã hòa bình nên thanh gươm đã hoàn thành nhiệm vụ của nó. Bởi vậy mà đã đến lúc phải hoàn trả lại.

3. Suy ngẫm và phản hồi

Câu 1. Theo em, vì sao thanh gươm trong truyện này được gọi là gươm thần? Điều này thể hiện đặc điểm gì của truyền thuyết?

– Thanh gươm được gọi là gươm thần bởi:

• Nguồn gốc kì lạ: Thanh gươm của đức Long Quân. Lê Thận – một người đánh cá, cả ba lần thả lưới đều vớt được lưỡi gươm. Khi Lê Lợi đến nhà của Lê Thận thì thanh gươm bỗng sáng rực và trên gươm có hai chữ “Thuận Thiên”. Khi bị giặc đuổi, đi qua khu rừng, Lê Lợi bỗng thấy ánh sáng lạ trên ngọn cây đa thì đó là cái chuôi nạm ngọc và tra vào lưỡi gươm thì vừa như in.
• Sức mạnh phi thường: Trong tay Lê Lợi, thanh gươm thần tung hoành khắp các trận địa, làm cho quân Minh bạt vía.

– Điều này đã thể hiện đặc điểm của truyền thuyết: có các chi tiết kì ảo, hoang đường.

Câu 2. Ở truyền thuyết cũng như truyện kể nói chung, các sự việc thường diễn ra trong một thời gian, không gian nhất định. Em hãy xác định bối cảnh của việc Long Quân cho mượn gươm, đòi lại gươm trong Sự tích Hồ Gươm và điền vào ô tương ứng theo bảng dưới đây ( làm vào vở):

Câu 3. Trong truyền thuyết cũng như truyện kể nói chung, các sự việc thường được sắp đặt nhằm thể hiện một ý nghĩa nào đó. Trong Sự tích Hồ Gươm, Long Quân để cho Lê Thận tình cờ tìm thấy lưỡi gươm ở một nơi, Lê Lợi tình cờ tìm thấy chuôi gươm ở một nơi khác. Thông qua cách cho mượn gươm như vậy, tác giả dân gian muốn thể hiện điều gì?

• Việc cứu nước là việc vô cùng gian khổ, lâu dài.
• Lưỡi gươm tìm thấy dưới nước, chuôi gươm tìm thấy trên núi cho thấy cách cứu nước có ở trên khắp mọi nơi.
• Việc đấu tranh bảo vệ đất nước cần có sự đồng lòng của nhân dân trên khắp đất nước.

Câu 4. Sau khi đọc Sự tích Hồ Gươm, một số bạn cho rằng truyện này chỉ đơn giản mượn chuyện Lê Lợi trả gươm thần để “giải thích địa danh Hồ Gươm”. Em đồng ý hay không đồng ý với ý kiến ấy? Vì sao?

– Ý kiến: Không đồng ý.

– Nguyên nhân: Sự tích Hồ Gươm còn thể hiện được tinh thần yêu nước, quyết tâm đấu tranh để bảo vệ nền độc lập của dân tộc. Ngoài ra, hành động trả gươm còn thể hiện khát vọng hòa bình của nhân dân ta.

Câu 5. Tìm trong văn bản Sự tích Hồ Gươm:

– Một số từ ngữ cho thấy cách xưng hô trân trọng của các nhân vật đối với Lê Lợi: minh công, bệ hạ

– Một vài câu văn cho thấy cách bộc lộ tình cảm, cảm xúc của tác giả dân gian trong lời kể:

• Vào thời giặc Minh đặt ách đô hộ ở nước Nam, chúng coi dân ta như cỏ rác, làm nhiều điều bạo ngược, thiên hạ căm giận chúng đến xương tủy.
• Trong tay Lê Lợi, thanh gươm thần tung hoành khắp các trận địa, làm cho quân Minh bạt vía…

Câu 6. Theo em, Sự tích Hồ Gươm thể hiện những đặc điểm nào của thể loại truyền thuyết?

• Nội dung: đề cập đến nhân vật, sự kiện lịch sử (Lê Lợi, kháng chiến chống quân Minh), thể hiện thái độ của nhân dân với nhân vật, sự kiện được đề cập đến (Lê Lợi – kính trọng, tự hào…)
• Nghệ thuật: Chi tiết kì ảo (gươm thần, Rùa Vàng…)