Firmware là gì? Firmware có giống Software không?

Có rất nhiều người đang nhầm lẫn giữa Firmware và Software. Hai thuật ngữ này thường hãy bắt gặp nhiều đối với dân kỹ thuật. Chúng ta thường hay nghe nói đến việc nâng cấp Firmware, nếu đối với nhiều người chưa nắm rõ được khái niệm của chúng thì lại hiểu với cái nghĩa dịch phổ biến là “phần mềm”. Điều này khiến mọi người hiểu nhầm định nghĩa và khái niệm của Firmware và Software. Vậy đi sâu vào vấn đề thì hãy cùng chúng tôi tìm lời giải thích trong bài viết ngay dưới đây nhé. Trong bài này các bạn sẽ hiểu được Firmware là gì? Giữa Firmware và Software khác nhau như thế nào?

Firmware là gì?

Firmware là một thuật ngữ được dùng để chỉ những chương trình máy tính cung cấp, kiểm soát điều khiển cấp thấp cho phần cứng của nhiều thiết bị điện tử khác nhau.

Hay còn nói Firmware là một loại phần mềm có khả năng kiểm soát các dữ liệu trên hệ điều hành. Ở các thiết bị chứa phần mềm Firmware thì có khả năng điều khiển thiết bị đó và có thể cập nhập nâng cấp Firmware.

Ở các thiết bị đơn giản, thiết bị sẽ cần Firmware để hoạt động. Còn các thiết bị cao cấp hơn thì cần phải có thêm phần mềm software (chẳng hạn như hệ điều hành nếu là máy tính, các phần mềm ứng dụng như trên máy tính hay điện thoại….), thì sẽ dùng để sử dụng Firmware. Không những thế, bất để thiết bị nào từ máy tính, điện thoại, xe ô tô, máy giặt…. đều có dạng firmware khác nhau giúp người sử dụng có thể điều khiển được các thiết bị đó.

Firmware có giống Software không?

Vì sự nhầm lẫn của Firmware với Software mà nhiều người tự hỏi là Firmware có giống Software không? Câu trả lời ở đây là Firmware và Software hoàn toàn không nhau.

Sau khi đã hiểu Firmware là gì thì như định nghĩa phía trên thì Firmware là một loại phần mềm có khả năng kiểm soát các dữ liệu trên các thiết bị. Một phần mềm hệ thống được nằm cố định và hoạt động bên trong các thiết bị. Người sử dụng không thể chỉnh sửa hay cố điều chỉnh trong Firmware. Chỉ có nhà phát triển hoặc có phần mềm chỉnh sửa chúng.

Khác với Firmware thì Software là chỉ một phần mềm máy tính, các chương trình, các ứng dụng… được lập trình theo một ngôn ngữ mà máy tính hay các thiết bị có thể đọc được.  Nó là một phần thiết yếu và không thể thiếu được trong máy tính. Software có thể được coi là phần biến của máy tính và nó được chia thành hai phần: phần mềm hệ thống và phần mềm ứng dụng.

Với hai định nghĩa về Firmware và Software thì chắc các bạn cũng đã hiểu chúng không giống nhau rồi đúng không. Nhiều người cứ nghĩ “phần mềm” hiển thị trong định nghĩa của chúng nên đã gây ra hiểu lầm.

Firmware khác Software như thế nào?

Trên thực tế thì không có sự phân biệt thành phần thực sự giữa Firmware và Software. Nếu bàn luận và nói đến Firmware thường đề cập đến dữ liệu cố định như một phần của thiết bị phần cứng, không giống như Software được sử dụng để tương tác, năng suất và hoạt động như xử lý văn bản, chỉnh sửa video, nghe nhạc, chơi game, đồ họa…

Nếu Software là một thuật ngữ rộng cho các chương trình chạy trên phần cứng của thiết bị, nói cách khác là các loại phần mềm ứng dụng quen thuộc là các hệ điều hành cung cấp khả năng kiểm soát chung cho phần cứng máy tính hay các chương trình cho một công việc cụ thể nào đó. Software có thể ở trong bộ nhớ, lưu trên đĩa… Còn Firmware được đặt bán vĩnh viễn trong phần cứng, nó không biết mất khi thiết bị tắt như Software, nó kiểu soát phần cứng thường được thay đổi bởi các quy trình cài đặt đặc biệt hoặc bằng các công cụ quản trị.

Tiếp đến, như đã đề cập phía trên thì có thể nói Firmware là một loạt các phần mềm Software. Là mã lập trình của thiết bị. Bạn hay nhầm lẫn khi nhắc “software – phần mềm” để chỉ các chương trình như duyệt web, các ứng dụng điện thoại, các chương trình office.. Trong khi chính xác cho phần mềm chính là những mã bạn có thể tìm thấy trên tất cả các thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại, xe hơi hay các thiết bị khác…Một cách gọi khác cho chúng đó là phần mềm ứng dụng. Như vậy dễ dàng cho bạn phân biệt giữa Firmware và Software.

Một điểm khác biệt nữa là firmware được lưu trữ trong bộ nhớ không ổn định như ROM, EPROM, hoặc bộ nhớ flash. Trong khi đó Software có thể làm việc từ bộ nhớ khả biến. Người thiết kế sẽ dùng các phương tiện để tạo ra các mẫu và được mã hóa bằng các ngôn ngữ lập trình và được các trình dịch chuyển thành các khối lệnh hay và các tệp khả thi sau đó làm thành một Software.

Firmware còn phụ thuộc vào các chi tiết cụ thể của thiết bị nó có thể nhỏ tới vài kilobyte hoặc có thể lớn hơn.

Điểm khác biệt nữa là ở tần suất cập nhập: Firmware được tạo ra nhưng chúng không được cập nhật bởi người dùng. Các nhà sản xuất thiết bị không cho phép người dùng truy cập và nâng cấp Firmware nếu không có công cụ hỗ trợ. Khác với Software, các phần mềm ứng dụng có thể cập nhập các phiên bản mới, và người dùng có thể làm được điều đó.

Trong bài này đã cho các bạn nắm rõ được Firmware là gì? Và Firmware khác Software như thế nào? Hãy nắm rõ để các bạn không còn nhầm lẫn giữa hai khái niệm này.